Polityka monetarna, zwana także polityką pieniężną, odgrywa bardzo istotną rolę w każdym państwie. Działania instytucji odpowiedzialnych za realizowanie przyjętej polityki pieniężnej ma bezpośredni i pośredni wpływ na całą gospodarkę. Na czym polegają te działania i jaki jest ich cel?
Polityka pieniężna wyznacza i dba o realizację wielu celów, w tym m.in. celu inflacyjnego. Ustalanie wysokości rezerw i stóp procentowych przekłada się na atrakcyjność i kondycję gospodarki, a także ceny produktów.
Jak działa polityka monetarna w skrócie?
Gospodarka to olbrzymi zespół naczyń powiązanych. Wszelkie regulacje, które dotyczą różnych płaszczyzn ekonomii, zawsze – prędzej lub później – oddziałują na całą gospodarkę. Jedną z najbardziej kluczowych polityk, która ma wpływ na gospodarkę, jest polityka pieniężna.
Polityka monetarna ma za zadanie osiągać wyznaczone cele za pomocą realizowanych działań przy zastosowaniu instrumentów polityki pieniężnej. Do instrumentów polityki pieniężnej należy zaliczyć instrumenty stosowania bezpośredniego, kontroli ogólnej i selektywnej, czy też instrumenty jakościowe i ilościowe. Wyznaczanie wielkości depozytów międzybankowych czy wysokości stóp procentowych to jedne z tych działań, które najczęściej mogą być kojarzone ze sposobem realizacji celów polityki pieniężnej. Oprócz powyższych wskazać jeszcze należy na instrumenty rynkowe polityki monetarnej, w tym m.in. operacje otwartego rynku.
Kto odpowiada za realizowanie polityki monetarnej oraz jej wyznaczanie jej kierunku? W Polsce odpowiedzialność ta leży na dwóch instytucjach: banku centralnym i bezpośrednio działającej przy niej Radzie Polityki Pieniężnej (RPP).
Cele polityki monetarnej i jej wpływ na gospodarkę państwa
Jednym z najważniejszych celów polityki monetarnej jest dbanie o utrzymywanie wzrostu gospodarczego. W przypadku państw rozwiniętych instytucje odpowiedzialne za kreowanie polityki pieniężnej starają się, aby wzrost ten był stabilny. Bank centralny, odpowiedzialny za nadzór nad podażą pieniądza, a także – wraz z RPP – za wysokość stóp procentowych, ma wpływ m.in. na to, jak będą kształtowały się ceny na rynku i w jakich cenach realizowane będą kredyty międzybankowe i konsumenckie. Spośród wielu zadań na wyróżnienie zasługuje cel inflacyjny, czyli dbanie o nieprzekraczanie ustalonego poziomu inflacji w gospodarce. Jak wiadomo, pewien stopień inflacji atrakcyjny jest dla inwestorów zagranicznych, ale zbyt wysoki powoduje zubożenie obywateli na skutek rosnących cen.